Inne

Historia Orkiestry Dętej im. Jana Muchy w Ciężkowicach

 Według kronik parafialnych rok 1908 jest datą powstania i zarejestrowania orkiestry dętej w Ciężkowicach.

            Narodziła się z inicjatywy ówczesnego burmistrza a równocześnie prezesa Towarzystwa Strażackiego – Jana Kapałki. Manifestacje patriotyczne organizowane
w pięćsetną rocznicę bitwy pod Grunwaldem w 1910 roku, czy pierwsze dni niepodległości
i upadek monarchii austrowęgierskiej to okazje do pierwszych występów orkiestry.

            Wiemy, że pierwszy kapelmistrz orkiestry – Jakub Hanak pochodził z Tuchowa. Władysław Górecki – były kapelmistrz orkiestry wojskowej – prowadził orkiestrę przez krótki okres czasu po II wojnie światowej. Kolejni wyrastali z orkiestry. W niej rozwijali swój talent
i z nią wiązali swoje życie. Tak było z Ignacym Muchą, jego bratankiem Janem Muchą,
z Januszem Trelą i z aktualnie prowadzącym Tomaszem Wrońskim.

             Dwie dłuższe przerwy w działalności orkiestry spowodowały obie wojny światowe. W czasie II wojny Niemcy zarekwirowali część instrumentów, pozostałe przechowywane były na wieży kościoła. Kilka z nich pozostało do dziś i są szczególnym świadectwem orkiestrzanej historii.

            Po zawierusze wojennej odżyła działalność ciężkowickiej orkiestry. Siedziba orkiestry mieściła się w Ratuszu, później w budynku obecnej poczty, a także w prywatnym domu na ul. Św. Andrzeja.

             W 1953 roku, kapelmistrz Ignacy Mucha, ze względu na podeszły wiek, przekazał batutę bratankowi Janowi Mucha. Trudna sytuacja bytowa orkiestry i brak zainteresowania władz jej działalnością sprawiła, że dom Państwa Muchów, stał się świetlicą orkiestry. Któż policzyłby tych, którzy pierwsze kroki w muzykowaniu stawiali właśnie w tym domu, pod bacznym okiem Pana Jana.

            Orkiestra strażacka w Ciężkowicach, za czasów Pana Jana Muchy, była najlepszą w tych stronach. Dużo się o niej mówiło. Uczestniczyła w przeglądach, paradach i konkursach odbywających się w różnych miastach na terenie kraju.

            Wielkim przeżyciem dla ciężkowickich muzyków był wspólny występ, z liczącą ponad tysiąc osób orkiestrą, z okazji wizyty papieża Jana Pawła II w Tarnowie w 1987 roku. Nie było uroczystości patriotycznej, kościelnej czy ludowej na terenie pogórza, bez udziału orkiestry.

Pan Jan Mucha był współzałożycielem orkiestry dętej w Siemiechowie, przez krótki okres czasu prowadził orkiestrę działającą przy L.O.K w Tuchowie, był też członkiem Orkiestry Zakładów Azotowych w Tarnowie. Zaprowadził piękną tradycję grania z wieży ciężkowickiego kościoła w maju pieśni maryjnych. Mówił, że to dla Maryi za uratowanie życia na robotach w Niemczech i szczęśliwy powrót do domu. Tradycja ta, sięgająca początkiem lat powojennych, podtrzymywana jest nadal.

Pan Jan Mucha zmarł 7 stycznia 1992 roku. Jego pogrzeb był odzwierciedleniem szacunku i uznania, jakim darzono go za życia.

W 1992 roku, wolą poprzedniego kapelmistrza i wszystkich członków orkiestry, prowadzeniem orkiestry zajął się Pan Janusz Trela. Zespół otrzymał w budynku Urzędu Gminy salę do ćwiczeń i tam przeniósł się z całym swym majątkiem na dalsze lata działalności.

Na wniosek członków, orkiestrze nadano imię Jana Muchy. Za dotychczasową działalność, Wojewódzki Ośrodek Kultury, obdarował ją statuetką „Uskrzydlony”. Straż pożarna, z którą orkiestra była zawsze związana, odznaczyła ją złotym medalem za zasługi dla pożarnictwa.

W czasach, kiedy rozpadały się potężne orkiestry zawodowe, a moda na działalność społeczną dawno przeminęła, amatorska orkiestra ciężkowicka istniała i nadal prezentowała dobry poziom.

Początkiem 2000 roku, Pan Janusz Trela zrezygnował z kierowania orkiestrą. Wspólnie z Tomaszem Tabaszewskim podjęliśmy się dalszego jej prowadzenia. Tradycją orkiestry było, że prowadzący wywodził się z jej szeregów. Wszyscy chcieli, by tak pozostało nadal.

Tamte lata to również czas wytężonej pracy zespołu – nie było chyba uroczystości na terenie Gminy, aby nie uczestniczyła w niej orkiestra. Odwiedziła też kilka zakątków Małopolski, biorąc udział w przeglądach, w spotkaniach z zaprzyjaźnionymi orkiestrami i w różnych ważnych wydarzeniach. 18.05.2003 roku, z okazji 25-lecia pontyfikatu Jana Pawła II, orkiestra uczestniczyła w koncercie połączonych orkiestr (ok. 1100 grających), poświęconym papieżowi w Wadowicach.

Bardzo dobrze układała się współpraca z orkiestrą ze Szczawy, prowadzoną wówczas przez księdza rodaka Zygmunta Warzechę, oraz orkiestrę z Maniowych. Wymiana doświadczeń, repertuaru i wzajemne wspieranie się w tych ciężkich, dla tego typu działalności czasach, to właśnie to, co charakteryzowało tę współpracę. Łączone orkiestry dawały koncerty na Dniach Gorczańskich w Kamienicy i Szczawie w 2004 roku. Grały na 110-leciu OSP w Maniowach w 2006 roku. W 2005 roku Ciężkowicka Orkiestra obchodziła 100-lecie swojej działalności. Została odznaczona Złotym Znakiem Związku OSP, a jej członkowie odznaczeniami i wyróżnieniami. Wspólny koncert na ciężkowickim rynku z wyżej wymienionymi orkiestrami uświetnił tę uroczystość.

W 2007 roku za staraniem orkiestry, ówczesne władze Gminy ufundowały tablicę upamiętniającą sześćdziesiąt lat grania pieśni maryjnych z wieży kościoła parafialnego. Piękną mosiężną tablicę zaprojektowaną i wykonaną w pracowni Pana Roberta Motyki z Siedlisk, zamontowano na ścianie naszego sanktuarium.

W 2011 roku, braliśmy udział w koncercie orkiestr z okazji 225-lecia Diecezji Tarnowskiej w Szczucinie. Orkiestra brała udział w organizowanych Powiatowych Przeglądach Orkiestr Dętych w Tuchowie w 2004 r., w Radłowie, w Wał Rudzie w 2011 r., w Gromniku w 2015 r.

W 2012 roku, Powiatowy Przegląd Orkiestr Dętych po raz pierwszy odbył się w Ciężkowicach. Początkiem 2013 r. orkiestra zamieniła swoją dotychczasową siedzibę na piękną salę prób pod dachem strażackiej remizy. Dzięki ludziom mocno zaangażowanym w sprawy orkiestry, spełniły się marzenia wielu pokoleń ciężkowickich muzyków. Stworzono godziwe warunki do ćwiczeń i zaprowadzono długo wyczekiwaną normalność. Ciężkowicka orkiestra strażacka znalazła swe miejsce w strażackiej strażnicy.

Wieloletni Kapelmistrz Orkiestry: Jan Mucha
		Dni Ziemi Miechowskiej 1966

Opracowanie: Tomasz Wroński