Szczerba Franciszek Michał
Szczerba Franciszek Michał - syn Ignacego i Agaty z domu Zięcina – urodził się w dniu 20.09.1911 r. w Kąśnej Górnej k/Ciężkowic w rodzinie posiadającej gospodarstwo rolne średniej wielkości, jako pierwsze z pięciorga dzieci Ignacego i Agaty.
Posiadał brata Tadeusza oraz trzy siostry – Marię, Janinę i Stefanię. Dzieciństwo spędził w domu rodzinnym w Kąśnej, uczęszczał do szkoły podstawowej w Jastrzębi, a następnie podjął naukę w szkole średniej handlowej w Tarnowie.
Jeszcze w okresie przed wybuchem wojny zamieszkał w Ciężkowicach, w wynajmowanym mieszkaniu na Stawiskach.
Od dziecka przejawiał zamiłowanie do nauki, dużo czytał, od wczesnej młodości interesował się fotografią, która to pasja towarzyszyła mu niemal do końca życia. Posiadał również umiejętności krawieckie, z których korzystał na potrzeby własne i najbliższych. Interesował się także profesjonalnym handlem oraz tematyką z zakresu organizacji i zarządzania, był propagatorem czytelnictwa oraz wycieczek krajoznawczych, głównie do miejsc posiadających znaczenie historyczne oraz szczególne walory turystyczne.
Znał dość dobrze język niemiecki, w stopniu średnim język francuski, a jako samouk nauczył się w późniejszym okresie życia języka rosyjskiego, motywowany dostępną wówczas literaturą w języku rosyjskim z zakresu fotografii.
Po wybuchu wojny zdecydował się na ucieczkę za granicę. Przez wzgląd na swojego młodszego brata Tadeusza, z którym opuścił kraj z początkiem września 1939 roku, powrócił jednak do kraju spod granicy z Rumunią i tu stał się ofiarą jednej z pierwszych łapanek do prac przymusowych. Udało się mu jednak uciec z pociągu podczas przejazdu przez las w okolicach Szarowa, na trasie do Krakowa. Początkowo ukrywał się z dala od miejsca zamieszkania, ale prawdopodobnie niezbyt dokładna ewidencja pojmanych w łapance sprawiła, że nie był poszukiwany i zdecydował się powrócić do domu. Nie mając wówczas stałego zatrudnienia wykorzystał możliwość podjęcia nauki na kursach handlowych, jakie zostały zorganizowane w Tarnowie, co dało mu status osoby uczącej się, a znajomość języka niemieckiego była okolicznością sprzyjającą przyjęciu na kurs. Zaczął też czynić starania w kierunku otwarcia własnego sklepu w Ciężkowicach, co udało się mu zrealizować i od zakończenia wojny do roku 1950 prowadził w Ciężkowicach, w Rynku, sklep pod szyldem „Towary mieszane Franciszek Szczerba” w lokalu frontowym wynajmowanym w rodzinnym domu późniejszej małżonki Marii.
Szyld sklepowy Franciszka Szczerby - lata 1945-1950 Pieczątka sklepowa Franciszka Szczerby
Pogarszające się z warunki dla działalności prywatnych podmiotów sprawiły, że Franciszek Szczerba zrezygnował ostatecznie z prowadzenia sklepu pod koniec roku 1950.
W międzyczasie, w roku 1947, zawarł związek małżeński z mieszkanką Ciężkowic Marią Bossowską. Małżonka Franciszka Szczerby pracowała w tym czasie z Sądzie powiatowym w Brzesku, dokąd została przeniesiona służbowo ze zlikwidowanego Sądu w Ciężkowicach, a następnie uzyskała w roku 1951 zgodę na przeniesienie do pracy w powstającym Zakładzie Poprawczym dla Nieletnich w Tarnowie, uzyskując także przydział mieszkania służbowego na terenie Zakładu. Sytuacja ta sprawiła, że małżonka Franciszka Szczerby zamieszkała w Tarnowie i Franciszek Szczerba utrzymywał kontakt z rodziną dojeżdżając do Tarnowa, a podczas pobytu w Ciężkowicach przebywał w domu rodzinnym jego małżonki Marii.
W roku 1951 urodził się pierwszy syn Franciszka i Marii - Zbigniew, a w roku 1953 syn Ryszard.
Po rezygnacji z prowadzenia sklepu w roku 1950 Franciszek Szczerba podjął inicjatywę założycielską spółdzielni produkcyjnej, która prowadziła przez długie lata działalność pod nazwą Koszykarska Spółdzielnia Pracy „Grunwald” w Ciężkowicach. Franciszek Szczerba, członek – współzałożyciel Spółdzielni został jej kierownikiem w roku 1951 z początkiem stycznia (3.01.1951) i funkcję tę sprawował dozgonnie, tj. do września roku 1979.
Zmiany i reorganizacje w sektorze spółdzielczości spowodowały włączenie Spółdzielni „Grunwald” w Ciężkowicach do struktury Spółdzielni Pracy Rękodzieła Ludowego „Nadwiślanka” w Zatorze, jako terenowego zakładu produkcyjnego.
(Więcej informacji dotyczących historii Koszykarskiej Spółdzielni Pracy „Grunwald” w Ciężkowicach)
Przez długie lata Koszykarska Spółdzielnia Pracy „Grunwald” w Ciężkowicach, a następnie jako filia Spółdzielni „Nadwiślanka” była znaczącym miejscem zatrudnienia dla wielu osób z Ciężkowic i z okolicy oraz jednym z nielicznych ośrodków o charakterze produkcyjnym, który przez 28 lat funkcjonował w Ciężkowicach pod kierownictwem Franciszka Szczerby. Niewątpliwie Franciszek Szczerba przyczynił się powstania Spółdzielni oraz wniósł niezaprzeczalny wkład do jej rozwoju, poświęcił jej funkcjonowaniu cały okres swojej życiowej aktywności zawodowej i był człowiekiem, który dobrze przysłużył się lokalnej społeczności.
W okresie pełnienia funkcji kierownika Spółdzielni Franciszek Szczerba podnosił również swoje kwalifikacje zawodowe poprzez uczestnictwo w kursach dla kadry kierowniczej oraz uzupełnił wykształcenie do poziomu wykształcenia określanego wówczas jako półwyższe. Swoje doświadczenie w branży wikliniarskiej wzbogacał w praktyce prowadząc dwie własne plantacje wikliny – w Ciężkowicach i w Kąśnej.
Dziedzina określona ogólnie, jako „plecionkarstwo”, którą zajmował się przez wiele lat także Franciszek Szczerba, została uznana i doceniona w skali kraju oraz została wpisana w roku 2018 na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego.
Franciszek Szczerba nie zdążył przejść na emeryturę – pracował do 68 roku życia. Zmarł nagle w dniu 17.09.1979 roku w Tarnowie.
Franciszek Szczerba był bardzo dobrym i szlachetnym człowiekiem. Był pracowity, obowiązkowy, wiarygodny, uczynny i życzliwy, bez nałogów. Zawsze odnosił się z szacunkiem do innych osób. Dbał zarówno o rodzinę, jak też starał się jak najlepiej wykonywać swoje obowiązki kierownika Spółdzielni. Franciszek Szczerba nie był zaangażowany politycznie.
Pochowany został na Cmentarzu Komunalnym w Ciężkowicach, w grobowcu rodzinnym Bossowskich – Szczerbów.
W dniu 27 wrześnie 2023 roku Rada Miejska w Ciężkowicach nadała Franciszkowi Szczerbie pośmiertnie tytuł "Zasłużony dla Gminy Ciężkowice" za fundamentalny wkład w podtrzymanie tradycji wikliniarstwa i plecionkarstwa na terenie tutejszej Gminy w okresie powojennym oraz w rozwój tej branży poprzez zainicjowanie w roku 1950 działalności Koszykarskiej Spółdzielni Pracy "Grunwald" w Ciężkowicach, której Franciszek Szczerba był pierwszym i wieloletnim Kierownikiem. Inicjatywa ta uchroniła przed upadkiem długoletnią tradycję zorganizowanej działalności w tej dziedzinie. Franciszek Szczerba kontynuował dzieło jego poprzedników - Ignacego Jana Paderewskiego oraz Józefa Mruka, dołączając do grona Ojców ciężkowickiego wikliniarstwa. Tytuł honorowy został nadany na wniosek Bractwa Kurkowego w Ciężkowicach.
 Franciszek Szczerba - zdj?cie z okresu okupacji - Tarnów - TUMAFOT - Krakauerstr. 11 |  Pasje Franciszka Szczerby - czytanie i_fotografia |  F. Szczerba - Legitymacja uczestnika kursu_handlowego |  Franciszek Szczerba - Kurs handlowy - rok_1942 |  Karta rejestrcyjna sklepu Franciszka Szczerby -_rok 1945 |
 Franciszek Szczerba |  Franciszek Szczerba - adres w Ci??kowicach -data stempla x4.08.1939 |  Szyld sklepowy Franciszka Szczerby - lata 1945_- 1950 |  Informacja o nadaniu tytułu dla F. Szczerby.jpeg |  Okładka książki Historia KSP Grunwald w Ciężkowicach |
Niniejszą Informację dotycząca Franciszka Szczerby udostępnił Zbigniew Szczerba – syn.
30.01.2020
