Jastrzębia w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich
Jastrzębia – wieś nad Kąśnianką, dopływem Biały z lew. brz., na zachód od Ciężkowic, w pow. grybowskim, ma parafią rz. katol., szkołę ludową jednoklasową, kasę pożyczkową gminną z kapit. 146 zł. wa. i fundusz ubogich, składający się z domu i 210 zł. kapitału; liczy 1190 mieszk. rzym. kat. Obszar większej pos. Ign. Dobrzyńskiego ma 477 m. roli, 41 m. łąk i ogr., 92 m. pastw. i 791 m. lasu; pos. mniej. 1133 m. roli, 103 m. łąk i ogr., 181 m. pastw. i 474 m. lasu. Grunta są górskie, leśne a lasy sosnowe. Kościół drewniany został zbudowany znacznie przed r. 1529, gdyż dokument z tegoż roku wspomina, że akt erekcyjny został zagubiony, zapewne razem z wsią, która już w r. 1412 istniała. W tym roku nadaje ją Władysław Jagiełło Sulisławowi Rożnowi, w Wyszehradzie, wraz z wsiami: Poleśnicą, Ossową, Borową i Kąsną. Ten Rożen lub Rosenberg (także Rosembark) miał zamek w Gródku nad Dunajcem, który za panowania Ludwika węg. wymurował, ale gdy po śmierci Ludwika stał po stronie Zygmunta luksemburskiego, oburzyli się nań stronnicy Jadwigi a uderzywszy z Melsztyna zamek zburzyli. On sam uszedł na Węgry i dopiero w 1412 pojednał się z Władysławem Jagiełłą i wrócił do polski (por. Morawski: Sąd. II 30, 36 I 93). Lud zachował w pamięci imie rycerza z Rożnowa i jego spór z Melsztyńskim, ale ubarwił je romantycznem opowiadaniem, mieszając weń Kąśnę i skały przy Ciężkowicach, zwane zaklętem miastem. Podanie ludowe zaużytkował w pięknej baladzie A. Piasecki (Poezye. Kraków 1861).
Źródło: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod red. Sulimierskiego F., Chlebowskiego B., Walewskiego W., T. III, Warszawa 1880-1914, s. 500-501.
