Zabytkowy rynek w Ciężkowicach
Do zabytków Ciężkowic zaliczyć można sam układ miasta z czworobocznym rynkiem, który nie zmienił się od czasu wytyczenia go w momencie lokacji w 1348 r. Rynek wytoczono na wzgórzu opadającym w trzech kierunkach. Z rynku wychodzi osiem ulic.
Zabytkowe są także domy otaczające rynek, które mają charakterystyczne podcienia. Wzniesione zostały w drugiej połowie XVIII i na początku XIX wieku. Niektóre z nich przebudowano po pożarze miasta w 1830 r. oraz w latach 50. XX w., zachowały one jednak swój małomiasteczkowy charakter. Najstarszy – przy rynku z nr 7 pochodzi z 1753 r. Domy mają bardzo charakterystyczne dachy, wsparte na drewnianych, ozdobnych słupach, tworzących piękne podcienia. Budynki wznoszono przeważnie z drewna, w konstrukcji zrębowej, z kamienną podmurówką. Szczytami zwrócone są w kierunku płyty rynku. Pod niektórymi domami znajdują się piwnice o kamiennych, kolebkowych sklepieniach. Podobne domy, ale o płytszych podcieniach, można zobaczyć również przy ul. Grunwaldzkiej.
Centralnym punktem rynku jest piętrowy, murowany ratusz. Pierwsza wzmianka o tym budynku pochodzi z 1564 roku, prawdopodobnie zbudowano go jednak wcześniej, przypuszcza się, że jeszcze w XIV wieku. Ówczesny budynek zbudowany był z drewna, mieścił się w południowej części dzisiejszego ratusza. Dzisiejszy ratusz powstał na przełomie XVIII i XIX w., gruntownie przebudowano go w drugiej połowie XIX w. Przebudowa ta nadała mu współczesny wygląd i formę, i upodobniła go do tuchowskiego ratusza. Budynek ratusza zdobi niewielka wieża zegarowa oraz wewnętrzny, mały dziedziniec. W piwnicach ratusza zobaczyć można sklepienie kolebkowe. Budynek ma dwuspadowy dach oraz muzy wybudowane z cegły i kamienia.
Na rynku zobaczyć można jeszcze murowaną kapliczkę ufundowaną przez Ignacego Jana Paderewskiego. Powstała ona ok.1800 r. Kapliczka zbudowana jest na planie kwadratu, nakryta namiotowym dachem z kopułką. Przez zdobiące ją z czterech stron arkady widać znajdujący się wewnątrz posąg św. Floriana, datowany na początek XIX wieku.
Źródło: Grzegorz Kubal, W Gminie Ciężkowice, Krosno 2002, s. 51-56.
Barbara Sanocka, Zabudowa miasteczka Ciężkowice, http://dnidziedzictwa.pl/zabudowa-miasteczka-ciezkowice/, 06.08. 2014.
Folder promujący walory gminy Ciężkowice "Człowiek i Natura 2000", wydany staraniem Towarzystwa na rzecz Ziemi, Oświęcim 2010, s. 7.
